Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Bielsku Podlaskim

POSTANOWIENIE

Dnia 5 listopada 2014 roku

Sąd Rejonowy w Bielsku Podlaskim I Wydział Cywilny

w składzie :

Przewodniczący SSR Małgorzata Hajduczenia

Protokolant: Magdalena Kalata

po rozpoznaniu w dniu 5 listopada 2014 roku w Bielsku Podlaskim

na rozprawie

sprawy z wniosku M. J. (1)

z udziałem H. K., B. W., W. W., H. R., M. K. (1), D. K., B. M., M. K. (2), T. K., I. C., M. M., S. W., J. J. (1) i M. J. (2)

o stwierdzenie nabycia spadku po J. J. (1)

postanawia:

I. Stwierdzić, że spadek po J. J. (1) , synu W. i J., zmarłym dnia 2 grudnia 1971 roku w S., ostatnio stale zamieszkałym w S., gmina B. na podstawie ustawy nabyli:

- żona S. J., córka A. i J. w ¼ części

- syn M. J. (1), syn J. i S. w 3/24 częściach

- syn C. J., syn J. i S. w 3/24 częściach

- syn A. J., syn J. i B. w 3/24 częściach

- syn J. J. (1), syn J. i B. w 3/24 częściach

- córka J. K., córka J. i B. w 3/24 częściach

- córka S. W., córka J. i B. w 3/24 częściach,

z tym że wchodzące w skład spadku gospodarstwo rolne nabyli:

- żona S. J., córka A. i J. w 1/4 części

- syn M. J. (1), syn J. i S. w 1/4 części

- syn C. J., syn J. i S. w 1/4 części

- córka J. K., córka J. i B. w 1/4 części.

III. Stwierdzić, że zainteresowani ponoszą we własnym zakresie koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie.

Sygn. akt I Ns 1672/14

UZASADNIENIE

Wnioskodawcy M. J. (1) i H. J. wnieśli o stwierdzenie nabycia spadku w drodze dziedziczenia ustawowego po J. J. (1), synu W. i J., zmarłym 2 grudnia 1971 roku w S., ostatnio stale zamieszkałym w S., gmina B.. Podnosili, że w skład spadku po zmarłym wchodzi gospodarstwo rolne położone w S., o powierzchni 5,19 ha.

W toku postępowania, postanowieniem z dnia 2 grudnia 2013 roku Sąd Rejonowy w B.zwolnił H. J.od udziału w sprawie w charakterze wnioskodawczyni z uwagi na brak interesu prawnego w zakresie inicjowania i występowania jako zainteresowana w sprawie o stwierdzenie nabycia spadku po zmarłym teściu J. J. (1)(k. 40v).

Uczestnicy postępowania: H. K., M. K. (1), B. M., D. K., H. R., M. K. (2), T. K. i W. W. przychylili się do wniosku. ( k. 39).

Uczestnik postępowania M. J. (2) po ostatecznym sprecyzowaniu stanowiska w sprawie przychylił się do wniosku wskazując, że jego ojciec C. J. spełniał przesłanki do dziedziczenia spadkowego gospodarstwa rolnego z uwagi na pracę w przedmiotowym gospodarstwie bezpośrednio przed otwarciem spadku. ( k. 339).

Uczestniczka postępowania S. W. oświadczyła, że „ zrzeka się z udziału w spadku i przekazuje go na rzecz wnioskodawców M. J. (1) i H. J.” (k. 27).

Uczestnik postępowania J. J. (1) oświadczyli, że „ rezygnuje z praw i roszczeń do gospodarstwa na rzecz osób, które w nim pracują” (k. 21).

Uczestnicy postępowania: B. W., I. C. i M. M. nie zajęli stanowiska w sprawie.

Sąd Rejonowy ustalił i zważył, co następuje:

Spadkodawca J. J. (1), syn W.i J.zmarł 2 grudnia 1971 roku w S.. Ostatnio przed śmiercią stale zamieszkiwał w S., gmina B.(k. 3 akt sprawy I(...)Sądu Rejonowego w B.- odpis skrócony aktu zgonu spadkodawcy). Spadkodawca ze spadkobierców ustawowych pozostawił: żonę S. J.( k. 17 akt sprawy (...)Sądu Rejonowego w B.– odpis skrócony aktu małżeństwa) obecnie nieżyjącą, która zmarła 17 lutego 1994 roku( k. 4 akt sprawy I(...)Sądu Rejonowego w B.- odpis skrócony akt zgonu) oraz dzieci: syna M. J. (1)( k. 6 akt sprawy (...)Sądu Rejonowego wB.- odpis skrócony aktu urodzenia ), syna C. J.obecnie nieżyjącego, który zmarł 10 stycznia 1991 roku ( k. 5 akt sprawy (...)Sądu Rejonowego w B.- odpis skrócony aktu zgonu), syna A. J.obecnie nieżyjącego, który zmarł 28 kwietnia 1996 roku ( k. 51 akt- odpis skrócony aktu zgonu), syna J. J. (1)(k. 327 akt- odpis skrócony aktu urodzenia), córkę J. K.obecnie nieżyjącą, która zmarła 2 stycznia 1992 roku ( k. 9 akt- odpis skrócony aktu zgonu) i córkę S. W.( k. 321 akt- odpis skrócony aktu małżeństwa). Innych dzieci, w tym pozamałżeńskich i przysposobionych nie pozostawił. Zmarły J. J. (1)nie sporządził testamentu. Nikt ze spadkobierców nie odrzucił spadku, nie zrzekł się dziedziczenia i nie został uznany za niegodnego dziedziczenia. (k. 39v- zapewnienie).

Prawo polskie – w myśl art. 926§1 k.c.- przewiduje dwa tytuły powołania do spadku: przepisy ustawy oraz wola spadkodawcy wyrażona w testamencie odpowiadającym wymaganiom formalnym, przy czym ustawa daje pierwszeństwo porządkowi dziedziczenia określonemu przez spadkodawcę w testamencie. Dlatego też dziedziczenie na podstawie ustawy co do całości spadku ma miejsce wtedy, gdy spadkodawca nie sporządził w ogóle testamentu, sporządził testament, którego treść ogranicza się do innych rozrządzeń albo gdy spadkodawca sporządził testament, który okazał się nieważny lub bezskuteczny ( §2 i 3 ).

Wobec bezspornego i niekwestionowanego przez nikogo z zainteresowanych ustalenia, że w/w spadkodawca nie pozostawił testamentu, porządek dziedziczenia po nim określają przepisy Kodeksu cywilnego (art. 926 § 1 i 2 kc).

Zgodnie z treścią przepisu art. LI ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Przepisy wprowadzające kodeks cywilny. (Dz.U.1964.16.94) do spraw spadkowych stosuje się prawo obowiązujące w chwili śmierci spadkodawcy, o ile przepisy poniższe nie stanowią inaczej.

W myśl art. 931 § 1 k.c. w pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek; dziedziczą oni w częściach równych. Jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku.

Ze złożonego przez wnioskodawcę zapewnienia spadkowego i znajdujących się w aktach sprawy aktów stanu cywilnego wynika, że spadkodawca J. J. (1) w chwili śmierci był żonaty oraz miał sześcioro dzieci ( z pierwszego i drugiego małżeństwa) należy więc stwierdzić, że do spadku po w/w spadkodawcy z mocy ustawy powołani zostali: żona S. J. z udziałem w wysokości ¼ części i dzieci: syn M. J. (1), syn C. J., syn A. J., syn J. J. (1), córka J. K. i córka S. W., a ich udziały wynoszą po 3/24 części każdego z nich.

Zainteresowani zgodnie wywodzili, że w skład spadku po J. J. (1) wchodzi gospodarstwo rolne o powierzchni 5,19 ha położone w S., gmina B..

Na datę otwarcia spadku po J. J. (1) obowiązywały przesłanki warunkujące dziedziczenie spadkowego gospodarstwa rolnego.

Wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 31 stycznia 2001 r. (...)przepis art. 1059 k.c. został uznany za niezgodny z art. 64 ust. 1 i 2 w zw. z art. 21 ust. 1 i art. 31 ust. 3 Konstytucji RP w zakresie, w którym odnosi się do spadków otwartych od dnia 14 lutego 2001 r.

Artykuł 1059 k.c. określa przesłanki (warunki), jakie musi spełniać spadkobierca ustawowy gospodarstwa rolnego. Gospodarstwo rolne z ustawy może dziedziczyć tylko ten spadkobierca, który powyższe warunki spełnia w chwili otwarcia spadku, ich uzyskanie po tej dacie nie wpływa na zdolność do dziedziczenia gospodarstwa rolnego

Zgodnie z treścią w/w przepisu w brzmieniu obowiązującym na datę otwarcia spadku po J. J. (1): dzieci spadkodawcy dziedziczą z ustawy gospodarstwo rolne, jeżeli:

1)  bezpośrednio przed otwarciem spadku pracowały w tym gospodarstwie, albo

2) w chwili otwarcia spadku są członkami rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub pracują w gospodarstwie rolnym takiej spółdzielni, albo

3) w chwili otwarcia spadku bądź prowadzą inne indywidualne gospodarstwo rolne, bądź też pracują w gospodarstwie rolnym swoich rodziców, małżonka lub jego rodziców, albo

4) w chwili otwarcia spadku bądź są małoletnie, bądź też pobierają naukę zawodu lub uczęszczają do szkół, albo

5) w chwili otwarcia spadku są trwale niezdolne do pracy.

§ 2. Jeżeli żadne z dzieci spadkodawcy nie odpowiada jednemu z warunków przewidzianych w punktach 1, 2 lub 3 paragrafu poprzedzającego, dziedziczą z ustawy gospodarstwo te spośród nich, które mają kwalifikacje do prowadzenia gospodarstwa rolnego i nie później niż przed upływem sześciu miesięcy od otwarcia spadku oświadczą w sądzie lub w państwowym biurze notarialnym gotowość prowadzenia gospodarstwa należącego do spadku.

W myśl natomiast art. 1060 § 1 kc przepisy artykułu poprzedzającego stosuje się odpowiednio do dziedziczenia z ustawy przez małżonka spadkodawcy, jak również do dziedziczenia z ustawy przez wnuków spadkodawcy powołanych stosownie do przepisu art. 931 § 2. Dalsi zstępni spadkodawcy nie są powołani z ustawy do dziedziczenia gospodarstwa rolnego.

Z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, w tym w szczególności z zeznań zainteresowanych: wnioskodawcy M. J. (1) ( k. 40), uczestników postępowania H. K. (k. 40-40v), H. R. (k. 40v), W. W. (k. 40v), J. J. (1) ( k. 127-127v), S. W. (k. 202) oraz z zeznań świadka K. J. (k. 339v) wynika, że przesłanki do dziedziczenia spadkowego gospodarstwa rolnego spełniali czterej spadkobiercy dziedziczący spadek na zasadach ogólnych. Żona spadkodawcy – S. J. oraz jej dwaj synowi M. J. (1) i C. J. bezpośrednio przed otwarciem spadku pracowali przy produkcji rolnej w spadkowym gospodarstwie, natomiast córka J. K. prowadził wraz z mężem swoje indywidualne gospodarstwo rolne w R..

Biorąc pod uwagę powyższe przepisy art. 931 §1 kc, art. 1059 kc, art. 1060§ 1 kc Sąd rzekł jak w sentencji postanowienia.

O kosztach postępowania orzeczono w myśl art. 520 § 1 kpc stwierdzając, że zainteresowani ponoszą je we własnym zakresie.

SSR Małgorzata Hajduczenia