I C 2220/14 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Bielsku Podlaskim z 2015-07-10
Sygn. akt I C 2220/14
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 10 lipca 2015 roku
Sąd Rejonowy w Bielsku Podlaskim I Wydział Cywilny
w składzie następującym :
Przewodniczący: SSR Anatol Ławrynowicz
Protokolant: Radosław Niewiński
po rozpoznaniu w dniu 1 lipca 2015 roku w Bielsku Podlaskim
na rozprawie
sprawy z powództwa A. W.
przeciwko Skarbowi Państwa – Aresztowi Śledczemu w H.
o zapłatę
I Zasądza od Skarbu Państwa – Aresztu Śledczego w H. na rzecz A. W. 650 złotych (sześćset pięćdziesiąt) z ustawowymi odsetkami w wysokości 8 % w stosunku rocznym od dnia 10 lipca 2015 roku do dnia zapłaty, z zastrzeżeniem zmian wysokości odsetek ustawowych w przyszłości.
II Oddala powództwo w pozostałym zakresie.
III Zasądza od A. W. na rzecz Skarbu Państwa – Aresztu Śledczego w H. kwotę 2280 złotych tytułem kosztów zastępstwa procesowego.
IV Odmawia nadania wyrokowi w punkcie I rygoru natychmiastowej wykonalności.
Sygn. akt I C 2220/14
UZASADNIENIE
A. W. wnosił o zasądzenie od pozwanego Skarbu Państwa – Aresztu Śledczego w H. kwoty 14.000 złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wydania wyroku do dnia zapłaty tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznane przez powoda naruszenie dóbr osobistych polegające na konieczności odbywania w dniach od 10 stycznia 2014 roku do 6 lutego 2014 roku i od 29 maja 2014 roku do 10 lipca 2014 roku kary pozbawienia wolności z osobami palącymi wyroby tytoniowe. Wnosił także o zasądzenie od pozwanego na swoją rzecz kosztów procesu.
Pozwany Skarb Państwa – Areszt Śledczy w H.nie kwestionując okoliczności odbywania przez powoda w dniach od 10 stycznia 2014 roku do 23 stycznia 2014 roku kary pozbawienia wolności w celi przejściowej wspólnie ze skazanymi palącymi wyroby tytoniowe jednocześnie wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie na swoją rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przypisanych. Pozwany argumentował , iż po przyjęciu do aresztu powód zgodnie z dyspozycją art.79b §1 Kodeksu karnego wykonawczego został osadzony w jedynej w areszcie celi przejściowej, w której dozwolone jest palenie wyrobów tytoniowych. Wskazał iż w okresie od 24 stycznia 2014 roku do 6 lutego 2014 roku kiedy powód odbywał karę będąc osadzony w celi nr (...)i w okresie od 29 maja 2014 roku do 10 lipca 2014 roku gdy przebywał w celi nr (...) nie był narażony na dym tytoniowy albowiem są to cele dla niepalących w których współosadzeni byli niepalącymi.
Pozwany zaprzeczał jakoby pozwany doznał krzywdy, w celi przejściowej z palącymi przebywał krótko i w tym czasie nie zgłaszał dolegliwości zdrowotnych. Wskazał, że w celi przejściowej funkcjonowała wentylacja grawitacyjna i istniała możliwość otworzenia okna, zaś powód nie zgłaszał skarg na warunki odbywania kary. W ocenie pełnomocnika pozwanego nie doszło do naruszenia dóbr osobistych, a gdyby nawet uznać, że doszło do naruszenia dóbr osobistych to niewielki stopień tego naruszenia w świetle art.448 k.c. nie uzasadnia zasądzenia zadośćuczynienia”.
Sąd ustalił i zważył, co następuje:
W sprawie bezspornym było, iż w okresie od 10 stycznia 2014 roku do 6 lutego 2014 roku i od 29 maja 2014 roku do 10 lipca 2014 roku powód odbywał w Areszcie Śledczym w H.karę pozbawienia wolności. Strony niekwestionowały również okoliczności, iż po przyjęciu do aresztu powód zdeklarowany niepalący w dniach od 10 stycznia 2014 roku do 23 stycznia 2014 roku był osadzony w celi przejściowej, gdzie dopuszczono palenie wyrobów tytoniowych. Z dokumentacji powoda dotyczącego leczenia wynikało iż cierpi na zespól nerwicowy a w przeszłości leczył się od uzależnień. Po przeniesieniu powoda do celi numer (...)przeznaczonej dla skazanych niepalących gdzie przebywał od 24 stycznia 2014 roku do dnia 6 lutego 2014 roku nic nie wskazuje ażeby nadal był on narażony na znoszenie dymu tytoniowego. Bezsporne jest iż w okresie od 29 maja 2014 roku do 10 lipca 2014 roku pozwany przebywał w celi nr (...)aresztu z osadzonym J. S. (1)niepalącym. Nic nie wskazuje ażeby reżym niepalenia w celach nr (...)przeznaczonych dla niepalących został naruszony przez osadzonych przy aprobacie służby więziennej. W trakcie pobytu w celi przejściowej osadzeni tam korzystając z regulaminowego przyzwolenia na palenie bez względu a wyrażane w tym zakresie deklaracje korzystali z tego pozwolenia co wywoływało za każdym razem rozdrażnienie i zdenerwowanie powoda, u którego do tego momentu rozpoznano zespól nerwicowy a także ,,duże skrzywienie przegrody nosowej z niedrożnością po lewej stronie , nadciśnienie tętnicze, zaburzenia osobowości”. Powód w ciągu 13 dni odczuwał dyskomfort, musiał upraszać współosadzonych o zaprzestanie palenia, o przewietrzenie sali, dochodziło na tym tle do utarczek werbalnych. Wywoływało to obiektywną miara krzywdę, poczucie że nałożono na niego dolegliwość nie przewidzianą w systemie karania czy dyscyplinowania osadzonych.
A. W. w momencie przyjęcia do Aresztu Śledczego w H. był w urzędowym trybie wypytywany był o swoje preferencje w zakresie używania wyrobów tytoniowych i w takim też trybie złożył oświadczenie iż ,, jest osoba niepalącą”( k 196). Odbył też rozmowę psychologiczną ( k 197) i w uzgodnieniu z nim przyjęto tzw. indywidualny program oddziaływania mający na celu wyrobienie określonych pozytywnych nawyków życiowych, budowanie krytycyzmu do przestępstwa, profilaktyka uzależnienia od alkoholu, eliminacja skłonności do zachowań agresywnych, racjonalne rozwiązywanie problemów własnych( k 198-199). Powód w roku 2003 w Zakładzie Karnym w B. odbył terapię dotycząca uzależnienia od alkoholu. Twierdził iż pod wpływem alkoholu był agresywny. Zadania wyznaczone do realizacji przez powoda obejmowały m.in. ,, zdobycie wiedzy na temat szkodliwości spożywania alkoholu, zażywania narkotyków”, zgłoszenie do programu przeciwdziałania agresji ART i aktywne uczestnictwo w zajęciach. Program indywidualnego programu oddziaływania w stosunku do powoda kontynuowano w Areszcie Śledczym w B. w roku 2015 kładąc nacisk na psychoedukację z zakresu uzależnienia od alkoholu ale także w zakresie profilaktyki uzależnień, przeciwdziałania przemocy i agresji. Zakres oddziaływań penitencjarnych obejmował m.in wdrożenie do dokonywania bardziej obiektywnych , krytycznych ocen dotychczasowego stylu życia, wdrażanie do konsekwentnego respektowania podstawowych norm społecznych, przestrzeganie obowiązujących zakazów i nakazów , stosowanie wzmocnień pozytywnych.
W trakcie pobytu powoda w zakładach karnych do momentu osadzenia w Areszcie Śledczym w H. u powoda rozpoznano obustronne żylaki powrózków nasiennych, przewlekłą niestabilność kolana lewego, żylaki kończyny dolnej prawej, duże skrzywienie przegrody nosowej z niedrożnością po lewej stronie , nadciśnienie tętnicze, boleriozę – postać stawowa a nadto zaburzenia osobowości i zespól nerwicowy. Dnia 22 lipca 2010 roku powód był konsultowany pulmonologicznie. W wywiadach lekarskich powód skarżył się m.in. na ogólne podenerwowanie” .
Powyższe ustalenia mają potwierdzenie w dokumentach k 31-33 ( noptatka służbowa mjr M. A., wyjaśnienia por J. T., oświadczenie st. szer. M. D. (1)), k 91 ( oświadczenia współosadzonych z powodem), k 119- 202 ( dokumentacja lekarska dot. osadzonego A. W.i akta osobopoznawcze z okresu jego pobytu w Areszcie Śledczym w H.), k 210-218, k 286-287 ( wydruki danych z Centralnej Bazy Danych Osób Pozbawionych Wolności N.-net), w zeznaniach świadków A. L., E. G., J. S. (2), R. R., M. M., P. Z. (1), M. D. (1), M. A.( k 94-97), M. D. (2), W. S.( k 223-224), P. Z. (2).
W oparciu o analizę słuchanych w sprawie świadków sąd przyjął iż w okresie od 10 stycznia 2014 roku do 23 stycznia 2014 roku kiedy powód przebywał w celi przejściowej był narażony na dym tytoniowy i wdychanie jego oparów albowiem reżym ustanowiony pozwał na pełną w tym zakresie swobodę tj. zarówno na palenie jak powstrzymanie się od palenia niezależnie od złożonej deklaracji, której skutków nikt w danym momencie nie egzekwował.
Sąd nie znalazł podstaw ażeby uznać na pozbawione wszelkiej wiarygodności dokumenty oświadczeń składanych przez kolegów osadzonych wspólnie z powodem, bądź sąsiadów z celi ( w zasadniczej części potwierdzonych w trakcie słuchania świadków ) a także zeznania A. L., E. G., J. S. (2), R. R., M. M., ( k 94-97), M. D. (2), W. S.( k 223-224), P. Z. (2)jedynie przez wzgląd na to że są to osoby karane i miały konflikty z prawem. Współbrzmią te zeznania z przyznaniem pozwanego ,, że co najmniej kilka dni powód przebywał z osobami palacymi ( k 57). I ,, z osobami które paliły papierosy powód przebywał krótko” ( k 57). Pozwany nie precyzuje jakie to dnie. Jeśli przyjąć w ślad za zestawieniem osadzonych i ich deklaracji że palą należy przyjąć iż działo się to z całą pewnością w dniach 11, 12, 13, 14, 15, 16 i 17 stycznia 2014 roku. Ale jednocześnie pozwany sam przyznaje iż osadzeni składają niejednokrotnie deklaracje jedynie w celach manipulacyjnych ( k 94 zeznania P. Z. (1), k 95 zeznania M. A.) i zmieniają je i stwierdza ( wnioskując o odstąpienie od słuchania świadków owych osadzonych k 56 ,, w celi tej mogło sie zdarzyć że niektórzy z nich palili paierosy co nie jest kwestionowane przez strone pozwaną”. W ramach zasad postępowania dowodowego nie sposób założyć że o paleniu bądź niepaleniu w celi nr 118 wiedzą tylko i wyłącznie tam osadzeni i w związku z tym nie jest możliwy ani dopuszczalny dowód osobowy w wyłączeniem grona osób tam osadzonych. Relacje świadków osadzonych w celi sąsiedniej nr (...) potwierdzają zgodnie zresztą z powyższą sugestią pozwanego iż cela przejściowa miała de facto status celi przeznaczonej dla palących mimo iż przebywał w niej powód i inni osadzeni niepalący. Wiarygodnie brzmią relacje świadków iż stan taki administracja Aresztu tolerowała ( co znajduje wprost potwierdzenie w odpowiedzi na pozew)
Z relacji świadków pracowników służby więziennej P. Z. (1), M. D. (1), M. A. ( k 94-97) wynika iż proces penitencjarnego oddziaływania w stosunku do powoda przebiegał bez zastrzeżeń, co w zasadniczym zakresie polega na prawdzie. Sąd nie kwestionuje dobrej woli i szlachetnych intencji ww. świadków, wskazuje jednakże iż ( o czym niżej) iż plan indywidualnego oddziaływania zakładający stymulowanie powstrzymania się od używek był u swego założenia realizowany niekonsekwentnie. Jeśli bowiem przyjąć iż powód w trakcie obywania kary przebył terapię w zakresie uzależnienia od alkoholu a od 2010 roku niewątpliwie za sprawą oddziaływania penitencjarnego powstrzymuje się od palenia tytoniu to nie można bagatelizować i uznawać za nieistotny kwestii osadzenia w celi z palącymi. Jeśli bowiem powód ,, odrobił „ jakąś lekcję i deklaruje się jako wolny od nałogu to nie sposób w urzędowym porządku kierować go do celi z założenia przeznaczonej dla palących, gdzie palenie ( niezależnie od deklaracji ) jest tolerowane. W istocie w zeznaniach świadków na tym tle przebija brak znajomości obowiązujących w tym zakresie uregulowań prawnych i brak zrozumienia celu w jakim gromadzi się dane o paleniu bądź niepaleniu. Trudno oczekiwać iż ww. świadkowie będą w pełni obiektywni w relacjonowaniu o tym czy dochodziły do nich sygnały o skargach, czy tez o paleniu bądź niepaleniu świadka.
Skoro w istotnych fragmentach zeznania pracowników służby więziennej ( k 94 zeznania P. Z. (1), k 95 zeznania M. A.) wskazują iż deklaracje osadzonych więźniów często się zmieniają to nie sposób przyjąć iż wydruki z Centralnej Bazy Danych Osób Pozbawionych Wolności N.-net można za każdym razem przyjmować bezkrytycznie ( dowody te nie mają cech dokumentów urzędowych). Zwraca uwagę fakt iż w oparciu o te właśnie dokumenty pełnomocnik powoda twierdzi że A. L. raz że nie przebywał w celi przejściowej z powodem( k 56) zaś innym razem ( k 92) że ,, przebywał w niej w tym samym czasie co powód” . Zeznania świadka A. L. potwierdzają iż zmienił on swoje deklaracji i w celi przejściowej od 16 stycznia do końcowego momentu pobytu w niej powoda przebywał ( ,, może przez tydzień „) Opisał tło konfliktu w relacji między palącymi i niepalącymi , potwierdził podobnie jak inni świadkowie że powód odczuwał dyskomfort i był zdenerwowany, powód skarżył się na dyskomfort z powodu palenia wyrobów tytoniowych funkcjonariuszom służby więziennej. W ocenie Sądu nie można jednoznacznie wykluczyć, iż takie skargi były nieformalnie składane. Zdaniem Sądu biorąc pod uwagę wielkość placówki rotację osób osadzonych, krótkotrwałość pobytu powoda w areszcie oraz fakt, iż powód wskazał, że jedynie dwukrotnie zgłaszał bezpośrednio funkcjonariuszom SW prośby o przeniesienie do celi dla niepalących, jest bardzo prawdopodobne, że świadkowie M. Z., P. Z. (1) i M. A. nie zapamiętali tych sytuacji, a zatem ich późniejsze stanowcze twierdzenia w tej kwestii należy ocenić jako mało wiarygodne. Na podstawie całokształtu dowodów sądzić należy iż w celi przejściowej działała wentylacja grawitacyjna, ale nie na tyle skutecznie ażeby w okresie zimowym przy zamkniętych oknach uwolnić niepalących od oparów dymu tytoniowego.
Zarządzenie numer (...)Dyrektora Aresztu Śledczego w H.z dnia 15 grudnia 2011 roku w sprawie ustalenia porządku wewnętrznego w Areszcie Śledczym w H.( którego treść znana jest sądowi z urzędu przy okazji rozpoznawania sprawy I (...)a także po zapoznaniu się materiałami sprawy (...)przeciwko Skarbowi Państwa Aresztowi Śledczemu w H.z powództwa E. G.) ) w § 6 zezwala na palenie wyrobów tytoniowych jedynie w wydzielonych celach mieszkalnych i miejscach do tego wyznaczonych.
Art. 79b. § 1. k.k.w stanowi , iż skazanego przyjętego do aresztu śledczego umieszcza się w celi przejściowej, na okres niezbędny, nie dłużej jednak niż na 14 dni, dla poddania go wstępnym badaniom lekarskim, zabiegom sanitarnym i wstępnym badaniom osobopoznawczym oraz zapoznania z podstawowymi aktami prawnymi dotyczącymi wykonywania kary pozbawienia wolności i porządkiem wewnętrznym aresztu śledczego. W oparciu o samą treść tego przepisu nie sposób przyjąć, iż zakłada on, że w celach tego typu nie istnieje wymóg odseparowania osób palących od niepalących. Nie można takiego wniosku wyinterpretować, że dopuszcza ona istnienie w każdej placówce karnej jedynie jednej celi przejściowej ( w dużych jednostkach jest to organizacyjnie częstokroć niemożliwe do wdrożenia). Powyższa regulacja prawna określa jedynie sposób postępowania z osobą skazaną po przyjęciu do placówki karnej i w żadnym razie nie rozstrzyga o dopuszczalności używania, czy też nieużywania przez osadzonych w tego rodzaju celach wyrobów tytoniowych. Nadto trzeba zaznaczyć, iż nawet przy przyjęciu zasadności stanowiska pozwanego zawarta w innych regulacjach prawnych potrzeba ochrony zdrowia osób niepalących uzasadniałaby wprowadzenie w takich celach całkowitego zakazu używania wyrobów tytoniowych. Osadzanie osób przyjmowanych do placówek karnych w celach przejściowych ma między innymi pozwolić na zbadanie stanu zdrowia osób skazanych, które niejednokrotnie mogą cierpieć na schorzenia, przy których wdychanie dymu tytoniowego niesie ze sobą poważne zagrożenia zdrowotne i również z tego względu nie można racjonalnie twierdzić, iż w celach tego typu palenie wyrobów tytoniowych jest generalnie dopuszczalne.
Zgodnie ze znajdującą zastosowanie w sprawie niniejszej dyspozycją art.448 k.c. w razie naruszenia dobra osobistego sąd może przyznać temu, czyje dobro osobiste zostało naruszone, odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę (…). Przedmiotowy przepis pozostaje w związku z treścią art.24 k.c w którym uregulowano cywilnoprawną ochronę dóbr osobistych. Stosownie do regulacji prawnej wyrażonej w art. 24 § 1 k.c ten, czyje dobro osobiste zostało zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne (…). Na zasadach przewidzianych w kodeksie może on również żądać zadośćuczynienia pieniężnego (…).
Do dóbr osobistych podlegających ochronie prawnej należy zaliczyć godność osobistą mimo, że nie została ona wprost wymieniona w art.23 k.c., który zawiera jedynie przykładowy katalog dóbr osobistych. Godność jako przedmiot ochrony prawnej została wymieniona w art.30 Konstytucji zgodnie z którym przyrodzona i niezbywalna godność człowieka jest nienaruszalna, a jej poszanowanie i ochrona jest obowiązkiem władz publicznych. Prawo do godnego odbywania kary pozbawienia wolności niewątpliwie należy zaliczyć do katalogu dóbr osobistych podlegających ochronie, a działania naruszające te dobra mogą rodzić odpowiedzialność Skarbu Państwa na podstawie art.24 i 448 k.c (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 marca 2010 roku, (...)). Wymaga zauważenia, iż przepisy art.24k.c. i art. 448 k.c nie wymagają dla obciążenia sprawcy naruszenia dóbr osobistych wykazania po jego stronie winy oraz przewidują domniemanie bezprawności jego działania.
Wymaga podkreślenia, iż ochrona zdrowia oraz godności również osób odbywających kary pozbawienia wolności winna być zgodnie z art.3pkt.1 ustawy z dnia 09 listopada 1995 roku o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych ( Dz.U. z 1996 r.Nr.10,poz.55 z póź.zm) realizowana między innymi w drodze prawa niepalących do przebywania w środowisku wolnym od dymu tytoniowego. Przebywanie w otoczeniu wolnym od dymu tytoniowego było prawem powoda, deklarującego od początku odbywania kary w tej jednostce, że jest osobą niepalącą, to obowiązkiem władz Aresztu Śledczego w H. było zapewnienie mu odbywania kary w warunkach realizujących przysługujące mu uprawnienie. Wymaga podkreślenia, iż przymusowe narażenie powoda na przebywanie w zadymionym pomieszczeniu, w sytuacji, gdy już przy przyjęciu można było wnioskować iż może stać się przyczyna zatargów, zdenerwowania powoda u którego zdiagnozowano zespól nerwicowy stanowi również naruszenie §8 pkt1-3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 20 czerwca 2011 roku w sprawie szczegółowych warunków używania wyrobów tytoniowych na terenie obiektów podlegających Ministrowi Sprawiedliwości oraz w środkach przewozu osób ( Dz. U. 2011r.,Nr.135, poz.795). Zgodnie z tą regulacją prawną miejsca wyznaczone do używania wyrobów tytoniowych powinny być wyznaczone w sposób uniemożliwiający oddziaływanie dymu tytoniowego na osoby niepalące, z zachowaniem stref wolnych od dymu tytoniowego. Nadto nie powinny znajdować się w pobliżu pomieszczeń przeznaczonych do pracy, nauki i służby oraz powinny być oznaczone w widoczny sposób. Ponadto w myśl §6ust.1 na terenie aresztów śledczych oraz zakładów karnych typu zamkniętego dopuszcza się możliwość używania wyrobów tytoniowych w celach mieszkalnych, które są wyodrębnione w sposób uniemożliwiający oddziaływanie dymu tytoniowego na osoby niepalące. Zdaniem Sądu powyższe unormowania prawne znajdują zastosowanie również w rozpatrywanym przypadku albowiem cele przejściowe są równocześnie celami mieszkalnymi. Przy przeciwnym założeniu należałoby dojść do wniosku, iż w świetle regulacji prawnych zawartych w ustawie z dnia 09 listopada 1995 roku o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych ( Dz.U. z 1996 r.Nr.10,poz.55 z póź.zm) brak możliwość zastosowania przepisów rozporządzenia z dnia 20 czerwca 2011 roku do cel przejściowych skutkowałby uznaniem, iż w tego rodzaju celach palenie wyrobów tytoniowych jest zawsze niedopuszczalne. Tylko na taką interpretację pozwalają przepisy powołanej wyżej ustawy, zaś wywodzenie przez pełnomocnika pozwanego przeciwnego podglądu w tym przedmiocie, przy obecnych regulacjach prawnych ukierunkowanych na ochronę zdrowia biernych palaczy, jest zabiegiem całkowicie nieuzasadnionym.
Warto zwrócić uwagę na aspekt realizowanego w stosunku do powoda indywidualnego programu oddziaływania obliczonego m.in na eliminowanie skłonności do zachowań agresywnych, budowanie krytycyzmu do przestępstwa i profilaktyki uzależnień( k 198). Wprawdzie wymieniono w tym programie jedynie dwie używki ( alkohol i narkotyki) to jednak powszechnie wiadomo iż papierosy są uznane za jedne z najbardziej niebezpiecznych i szkodliwych używek, wyodrębniano pojęcie biernego palenia. Nie tworzono by upomnianych wyżej aktów prawnych gdyby nie występowała szkodliwość palenia. Nie buduje zaufania do jednostek penitencjarnych sytuacja gdy najpierw w majestacie prawa w urzędowym porządku wypytujemy o preferencje powoda w zakresie palenia, przyjmujemy od niego w określonym celu ( zbieżnym z wytycznymi wspomnianych aktów) oświadczenie ,, jestem osobą niepalącą” ( nie tylko w celach ewidencyjnych) ( k 196) a następnie postępujemy na etapie oddziaływań penitencjarnych tak jakby oświadczenie to nie miało żadnego znaczenia.
Pozwany twierdzi że osoby skazane często zmieniają deklaracje dotyczące palenia sugerując iż prowadzą na tym tle manipulację. Zdaniem sądu osoby osadzone zmieniają te preferencje niekoniecznie w związku z obywaniem kary ale podobnie jak w przypadku osób na wolności wiąże się to ze zmianą postaw życiowych, potrzebą uwolnienia od nałogu. Powód od dłuższego czasu jest zdeterminowany ażeby nie palić ( k 214 - od kwietnia 2010 roku) zdaniem sądu jest to także bezpośrednie następstwo oddziaływania penitencjarnego i także zasługa służby więziennej i stosowanych przez nią rygorów, reżymu ( w dobrym tego słowa znaczeniu) odbywania kary. W związku z powyższym ułożony w AŚ w H.program oddziaływania indywidualnego w zakresie w jakim miałby stymulować co do szkodliwości używek ( w tym także papierosów) nie jest w pełni wdrażany jedynie za sprawą zaniechania rozwiązań o charakterze organizacyjnym i wydzielenia osobnych cel przejściowych dla osób niepalących. Argumentacja pozwanego przywołująca orzeczenia zapadłe w sprawie (...)( gdzie zasądzono zadośćuczynienie E. G.w kwocie 425 złotych) wiążąca ścisłe z wykrytą u poszkodowanego gruźlicą polega na niezrozumieniu. Oznaczałoby to że krzywda na tle palenia podlegałaby relatywizacji, osoby zagrożone podobną chorobą z powodu palenia cierpią ,, naprawdę” zaś w przypadku powoda krzywda obiektywnie nie następuje albo jest znikoma. Powstaje pytanie w jakim celu w urzędach użyteczności publicznej, w lokalach gastronomicznych ( do których w przeciwieństwie jak do zakładu karnego wchodzimy dobrowolnie) wydzielono osobne miejsca dla palących? Wszak nie dlatego żeby chronić tylko obłożnie chorych ale przez wzgląd na choćby niebezpieczeństwo biernego palenia.
Pomijać aspekt udowodnienia powództwa ( w okresie pobytu w celach 119 od 24 stycznia 2014 roku do 6 lutego 2014 roku i w celi nr 315 od 29 maja 2014 roku do 10 lipca 2014 roku jest ono nieudowodnione) należy przyjąć, iż złamanie zasad dot. palenia w zakładzie karnych w odniesieniu do powoda spowodowało realną krzywdę, powód cierpiący na zespól nerwicowy czul dyskomfort i zdenerwowanie i na tym agresje w formie werbalnej.
W tym stanie rzeczy przyjęto, iż działanie pozwanego nosiło cechy bezprawności. Nie ulega też wątpliwość, że mimo stosunkowo krótkiego pobytu (13 dni ) w zadymionym pomieszczeniu należy uznać za wiarygodne twierdzenia powoda o jego złym psychicznym samopoczuciu wywołanym świadomością, iż pomimo deklaracji, że jest osobą niepalącą i cierpi na zespól nerwicowy , jest on bezprawnie zatruwany dymem papierosowym i nikt na tym tle nie robi problemu. Taka sytuacja mogła obiektywnie wywołać u powoda poczucie upokorzenia zwłaszcza, iż nie spotkała się z właściwą reakcją ze strony władz Aresztu Śledczego w H.. Wymaga podkreślenia, że skutki biernego palenia są w takim samym stopniu szkodliwe dla osób niepalących, które wdychają te same toksyny co osoby palące.
W przedmiotowej sprawie doszło do naruszenia dóbr osobistych powoda o charakterze rodzącym odpowiedzialność pozwanego z tytułu zadośćuczynienia. Nie sposób zgodzić się z twierdzeniem pełnomocnika pozwanego, iż osadzenie powoda w celi przejściowej z osobami palącymi nie naruszało standardów wymaganych przepisami prawa.
Niedogodnością dla powoda jest sam fakt odbywania kary ( nałożonej na niego w majestacie prawa ) , nie może być narażony na inne niedogodności, które przewyższały poziom zwykłych niedogodności związanych z wykonywaniem kary, zaś stopień intensywności powyższej niedogodności był na tyle duży, że można tutaj mówić o naruszeniu w trakcie odbywania kary dóbr osobistych w postaci zdrowia i godności powoda.
Zadośćuczynienie ma na celu przede wszystkim złagodzenie doznanych na skutek bezprawnego zachowania cierpień.
Kodeks cywilny nie wskazuje jednoznacznie kryteriów, jakimi należy kierować się przy jego określeniu, natomiast zostały one wypracowane w doktrynie i orzecznictwie. Świadczenie z art. 448 k.c. ma przede wszystkim charakter kompensacyjny, tym samym jego wysokość musi przedstawiać ekonomicznie odczuwalną wartość. Wysokość ta nie może być jednak nadmierna w stosunku do doznanej krzywdy, której wymiar wyznacza miedzy innymi czasu trwania i stopień naruszenia dobra prawnego oraz aktualnych stosunków majątkowych społeczeństwa, a więc powinna być utrzymana w rozsądnych granicach.
W ocenie Sądu biorąc pod uwagę powyższe przesłanki kwotą rekompensującą właściwie krzywdę powoda jest kwota zadośćuczynienia w wysokości 50 złotych za dzień pobytu w celi przejściowej, co po przemnożeniu czasu pobytu (13 dni ) złożyło się na łączną kwotę zadośćuczynienia 650 złotych. Przedmiotowa kwota stosownie do żądania pozwu i dyspozycji art. 481§1 k.c. została zasądzona z ustawowymi odsetkami od dnia wydania wyroku.
W pozostały zakresie żądanie pozwu jako zbyt wygórowane i nieudowodnione podlegało oddaleniu.
O kosztach postępowania rozstrzygnięto stosownie do zasady wyrażonej w art. 100 k.p.c. nakładając na strony obowiązek ich poniesienia stosownie do wyniku procesu.
Mając na uwadze, iż roszczenie powoda zostało oddalone w 95 % i był on zwolniony od kosztów sądowych. Należne koszty zastępstwa procesowego w części oddalającej powództwo w kwocie 2280 złotych zasądzono stosownie do § 6 pkt. 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2002 roku, nr 163, poz.1349 z późn. zm).
Sędzia
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Bielsku Podlaskim
Osoba, która wytworzyła informację: Anatol Ławrynowicz
Data wytworzenia informacji: